Sigorta Terimleri
Sigortacılık sektöründeki kullanılan temel terimleri aşağıda görebilirsiniz.
ABONMAN POLİÇESİ: Yangın ve Nakliyat, Yük sigortalarında, sigortalıya belirli bir dönem için otomatik sigorta güvencesi sağlayan poliçe türüdür.
ACENTE: Bir sigorta şirketine bağlı olarak belli bir bölgede faaliyet göstererek sigorta poliçesi satan ve bunun karşılığında komisyon alan gerçek ya da tüzel kişiliktir.
AŞKIN SİGORTA: Sigorta poliçesinde gösterilen sigorta bedelinin, sigorta konusunun değerinden daha fazla olması halidir.
ALL RİSK: Bir çok branşta uygulanan ve sigortalının alabileceği en geniş kapsamlı teminat biçimidir.
AKTÜER: Sigorta risk analizi ile ilgili prim katsayılarının hesaplanması, risk rezervleri ve sigorta şirketlerinin yükümlülüklerini karşılama yeterliliği konularında uzmanlığı olan ve sigorta matematiği eğitimi almış, bu konuda yeterliliği tescil edilmiş kişilerdir.
AVARYA: Gemi ve yükün uğradığı olağandışı zarar ziyan ile sefer sırasında yapılan olağanüstü masrafları tanımlayan Nakliyat sigortacılığı terimi.
BROKER: Esas olarak sigorta teminatı satın almak isteyen kişinin danışmanı ve temsilcisi olan özel ve bağımsız profesyonel sigorta aracısı.
DAİNİ MÜRTEHİN / REHİNLİ ALACAKLI: Sigorta yaptıran kişiye vermiş olduğu borç ya da kredi nedeniyle, ödenecek tazminattan birinci derecede alacaklı olan ve bu durumunun poliçede belirtildiği gerçek ya da tüzel kişidir.
DAVA-SAY MASRAFLARI: Nakliyat sigortalarında, teminat altındaki bir zıyaı önleme ya da azaltma amacıyla sigortalı veya adamları tarafından yapılan makul masraflara verilen ad.
DİSPEÇ: Bir Müşterek avaryada, kazadan sonra gemi ve yükle ilgili kimselerin uğradıkları zararların ve bunların yaptığı masrafların kimlerce, nasıl ve ne oranda karşılanacağını saptamak için yapılan işlem ve sorumluluğu ayrıntılı olarak belirten belge.
EKSEDAN: Bir reasürans anlaşma türüdür. Rizikonun, sedan şirketinin net saklama payını aşan bölümünün REASÜRÖRE devredilmesidir.
EKSİK SİGORTA: Sigorta poliçesinde gösterilen sigorta bedelinin, sigorta konusunun değerinden daha az olması hali.
ENTEGRAL MUAFİYET: Hasarın poliçedeki muafiyet tutarının üzerine çıktığında, tamamının Ödenmesini öngören muafiyet türüdür.
FLOTAN POLİÇE: Yük sigortalarında, başlangıçta belirlenen bir global bedelden hareketle, bu tutar sona erene kadar taşımalara güvence sağlayan bir poliçe türüdür.
GENEL ŞARTLAR: Devletin yetkili kurumları (T.C. Başbakanlık Hazine Müsteşarlığı) tarafından her sigorta branşı için hazırlanmış olan ve sigorta şirketlerinin bunun aksine hareket edemeyecekleri koşullardır.
İKRAZ: Uzun süreli ve birikimli sigortalarda, sigortalının poliçesinden, kar paylı birikim tutarının belli bir oranına kadar yıllık faizle borç alabilmesidir.
KLOZ: Poliçenin bir bölümü veya poliçeye ekli, özel ve genel şartlardır. Taraflar arasındaki sözleşmenin gerçek sınırlarını belirlemek amacıyla yazılan maddelerdir.
KOTPAR ANLAŞMASI: REASÜRÖRE her poliçeden, önceden saptanmış belirli bir limit dahilinde ve sabit bir orana göre devir yapılmasına olanak veren bölüşmeli Reasürans türüdür.
KOASÜRANS: Sigorta konusu olan menfaatin, aynı tehlikelere karşı, aynı sigorta dönemi içerisinde birden fazla sigorta şirketi tarafından sigortalanmasıdır.
LEHTAR – MENFAATTAR: Poliçede belirtilen hakların ödeneceği kişidir.
LLOYD’S: Merkezi İngiltere’de bulunan büyük sigorta borsası. Riskleri üstlenen üyesi sigortacıları bünyesinde örgütleyen uluslararası bir sigorta piyasası ve gemicilik bilgilenme merkezi.
LÜTUF – EX GRATIA: Sigortacı açısından yasal bir zorunluluk olmamasına ve teminata girmeyen, sorumluluk da kabul edilmemesine karşın hasarın ödenmesi halidir.
MERİYET: Poliçenin geçerliliği ve yürürlükte olma durumudur.
MÜŞTEREK AVARYA: Gemi ve yükü birlikte tehdit eden bir tehlikeden onları korumak amacıyla, makul bir hareket tarzında olmak kaydıyla, bilerek bir fedakârlık yapılması veya bir masrafa katlanılması durumudur.
MÜTEMEVVİÇ SİGORTA: Aynı sigortalıya ait çeşitli sigorta konularının tür, miktar ve yer bakımından değerlerinin ayrı, ayrı belirlenememesi halinde, bunların tek bir sigorta bedeli ile ve tek bir poliçede teminat altına alınmasını öngören Yangın sigorta uygulamasıdır.
PERT TOTAL – TAM ZİYA: Sigorta konusu olan malın sigorta teminatı kapsamındaki tehlikenin gerçekleşmesi sonucunda tamamen kullanılamaz ya da onarılamaz durumda olmasıdır.
POOL ANLAŞMALARI: Verilen teminatın tamamen ya da kısmen üye şirketler tarafından ortaklaşa paylaşıldığı sigorta ve Reasürans düzenlemeleridir.
PRODÜKTÖR: Sigortacı ya da sigorta ettirene bağlı olmaksızın poliçenin düzenlenmesine yardımcı olan sigorta aracısıdır.
REASÜRANS: Bir sigorta şirketinin, poliçe sattığı sigortalılardan satın aldığı risklerin bir kısmını ya da tamamını başka bir şirkete devretmesidir.
REASÜRÖR: Poliçeden doğan sorumluluğun bir kısmını, sedandan Reasürans yoluyla devralan şirket.
RETROSESYON: Reasürans yoluyla devralınan sorumluluğun kısmen veya tamamen başka bir şirkete devredilmesi.
RİSK: Zararın ya da hasarın ortaya çıkmasının muhtemel olmasıdır.
RİZİKO: Tehlikenin gerçekleşme olasılığıdır.
RİYAZİ İHTİYAT: Sigortalıdan alınan prim ile sigortacının yükümlülüklerinin peşin değeri arasındaki farka denir.
TAHKİM: Sigorta sözleşmesine ilişkin anlaşmazlıklarda bağımsız bir hakeme başvurulması durumudur.
TENZİL: Sigortanın dondurulmasıdır.
TENZİLİ MUAFİYET: Oluşan hasarın belli bir tutarının sigortalı tarafından karşılanmasıdır.
ZEYİLNAME: Mevcut sigorta poliçesine ek olarak ilave edilen teminat, açıklama ya da poliçe bilgilerinde yapılan yanlışlıkları düzeltmek için yapılan ek poliçedir.